Bajka ludowa i nie-ludowa w badaniach interdyscyplinarnych – Elwira Wilczyńska, Violetta Wróblewska (red.)

Opis

Elwira Wilczyńska, Violetta Wróblewska (red.) “Bajka ludowa i nie-ludowa w badaniach interdyscyplinarnych”

Monografia zbiorowa „Bajka ludowa i nie-ludowa w badaniach interdyscyplinarnych” stanowi próbę odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób współcześnie pojmuje się i bada bajkę ludową. To proste pytanie nie jest bezzasadne, jako że zainteresowanie bajką w ostatnich czasach wydaje się znaczne. Powstaje wiele filmów, spektakli i książek odwołujących się już w nagłówkach do tytułowej kategorii, ale niejednokrotnie trudno znaleźć między nimi jakieś bliższe związki poza daleko idącymi skojarzeniami z czarami, cudownością i niezwykłością. Być może w takim szerokim rozumieniu terminu jest zauważalny zwrot ku pierwotnemu znaczeniu słowa bajka, czyli bajać, kłamać, opowiadać nieprawdy. Pragnąc bliżej przyjrzeć się istocie tego problemu, zaproszono do zaprezentowania wyników swych badań nad bajką 18 przedstawicieli różnych dyscyplin (folklorystów, etnologów, kulturoznawców, literaturoznawców, teatrologów, filozofów, pedagogów), aby zobaczyć z ich perspektyw, czym jest bajka, co w rzeczywistości kryje się pod tym pojęciem i jakimi narzędziami można tę kategorię badać.

Spis treści

Wprowadzenie – 7

Część pierwsza
Bajka ludowa i nie-ludowa w perspektywie folklorystycznej

Violetta Wróblewska, Bajka ludowa jako świadectwo kulturowe – propozycja interpretacji – 13
Izabela Kotlarska, Stan badań nad bajką ludową w zbiorach Oskara Kolberga – 25
Robert Piotrowski, Motyw zamknięcia jako metafora zaświatów w kontekście narracji ludowych z XIX i początku XX wieku – 37
Roksana Sitniewska, Motyw chrztu w bajce ludowej – 53
Iwona Rzepnikowska, Bajkowi spadkobiercy mitologicznego trickstera – 67
Agnieszka Gołębiowska-Suchorska, Kościej Nieśmiertelny i antagoniści w polskich bajkach ludowych. Próba typologii porównawczej postaci – 81
Kamil Burkiewicz, Hanna Kupś, Demony w literaturze ludu Sui: Nazewnictwo i kontekst historyczno-kulturowy – 97
Maciej Szatkowski, Nezha – fenomen popularności chińskiego enfant terrible – 119
Mateusz Napiórkowski, „Obcięte rączki”. O makabrze i okrucieństwie wobec dzieci i zwierząt w bajce ludowej i legendzie miejskiej – 135
Anna N. Kmieć, Opowieści z osiedla Rubinkowo w Toruniu – 155

Część druga
Bajka ludowa i nie-ludowa w perspektywie innych dyscyplin
Artur Duda, Między Wielkim Głodem a Wielkim Żarciem. Jaś i Małgosia w teatrze toruńskim – niemieckim i polskim – 171
Katarzyna Kaczor, Twardowsky i Twardowsky 2.0, czyli o tym jak Pan Twardowski stał się bohaterem space opery – 189
Magdalena Bednarek, Kopciuszek – jakiego znamy. O duplikatach bajki na polskim rynku wydawniczym po 1989 roku – 205
Izabela Symonowicz-Jabłońska, „Tricksterowska” czarownica w dyskursie emancypacyjnym na przykładzie literatury dla dzieci – 227
Jolanta Ługowska, Sabała jako bohater Na przełęczy Stanisława Witkiewicza – 245
Katarzyna Orszulak-Dudkowska, Narracja bajkowa w biznesowych praktykach storytellingu – 263
Łukasz Radoliński, Legendy i podania lokalne w kreowaniu turystycznego wizerunku Torunia – 279
Marcin Lisiecki, Kogo zobaczę, patrząc we własne oczy? Reinterpretacja mitu o Narcyzie – 293

Spis ilustracji – 311

O Autorze

Violetta Wróblewska – folklorystka i literaturoznawczyni w Zakładzie Folklorystyki i Literatury Popularnej UMK w Toruniu. Zajmuje się folklorem, kulturą i literaturą dziecięcą oraz popularną. Jest autorką książek Przemiany gatunkowe polskiej baśni literackiej XIX i XX wieku (2003), Z zagadnień kultury popularnej (2007), Ludowa bajka nowelistyczna (źródła – wątki – konwencje) (2007) oraz współredaktorką tomów: Genologia literatury ludowej (2002), W kręgu folkloru, literatury i języka (2003), Podanie – legenda w tradycji ludowej i literackiej (2007), Bajka zwierzęca w tradycji ludowej i literackiej (2011), Toruń tam i powrotem. Szkice z antropologii miasta (2011), Za miedzę, za morze, w zaświaty… Kulturowe wymiary podróżowania (2012).

Miejsce wydania: Toruń
Rok wydania: 2021
Wydanie: pierwsze
Język: polski
Liczba stron: 312
Format: 158 x 228 mm
Oprawa: miękka
Seria: Paralele: Folklor – Literatura – Kultura
ISBN: 978-83-231-4451-9
Wydawca: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika