Kołobrzeg. Wczesne miasto nad Bałtykiem – Przemysław Urbańczyk, Lech Leciejewicz, Marian Rębkowski (red.)

Opis

„Kołobrzeg. Wczesne miasto nad Bałtykiem”
Seria: Origines Polonorum, tom II
Redaktor naukowy serii: Przemysław Urbańczyk
Redakcja: Lech Leciejewicz, Marian Rębkowski

Origines Polonorum to wieloletni program wydawniczy, w ramach którego Fundacja na rzecz Nauki Polskiej finansuje publikacje cyklu monografii. Prace wchodzące w skład serii to rezultat zrealizowanego przed kilku laty projektu badawczego KBN „Ziemie polskie na przełomie tysiącleci”, który koordynował Instytut Archeologii i Etnologii PAN. Jego celem było opracowanie i weryfikacja rozpoczętych w latach czterdziestych i pięćdziesiątych XX w. prac wykopaliskowych. W efekcie przeprowadzonych wówczas interdyscyplinarnych badań powstało kilkanaście monograficznych opracowań, pozwalających na dokonanie nowoczesnej interpretacji genezy państwa polskiego. Dopiero teraz, dzięki serii Origines Polonorum, cały ten bogaty materiał źródłowy może zostać udostępniony szerszemu gronu badaczy.

Ze względu na wymóg wysokiego poziomu merytorycznego zgłaszanych do serii opracowań oraz zasadę konkursowego charakteru wszystkich programów realizowanych przez Fundację na rzecz Nauki Polskiej wyboru prac kierowanych do druku dokonuje komisja kwalifikacyjna w składzie: Roman Michałowski (UW), Krzysztof Ożóg (UJ), Jacek Poleski (UJ) oraz Jerzy Strzelczyk (UAM). Funkcję sekretarza naukowego serii powierzono Przemysławowi Urbańczykowi (IAE PAN). Dotychczas ukazał się tom “Lublin wczesnośredniowieczny” autorstwa Andrzeja Rozwałki, Rafała Niedźwiadka i Marka Stasiaka.

„Kołobrzeg. Wczesne miasto nad Bałtykiem” przedstawia wynik badań archeologicznych przeprowadzonych na terenie siedziby jednego z pierwszych biskupstw polskich, powołanych do życia na Zjeździe Gnieźnieńskim w 1000 r. W książce została ukazana pełna dokumentacja prac wykopaliskowych i studia nad niektórymi kwestiami szczegółowymi, jak umocnienia i zabudowa wczesnośredniowiecznego Kołobrzegu, jego podstawy gospodarcze w świetle wykopalisk, analiza niektórych zespołów znalezisk (ceramika, wyroby skórzane) oraz uwagi o konsumpcji mięsa i awifaunie według danych paleozoologicznych. Zamyka ją zarys początkowych dziejów Kołobrzegu w świetle archeologii, od osiedla solników z VII w. na Wyspie Solnej, przez gród plemienny, ośrodek państwa Piastów i księstwa pomorskiego w IX-XI w. w dzisiejszym Budzistowie, po lokację na prawie lubeckim w obecnie zajmowanym miejscu.

Spis treści

O autorach – s. 9
Wstęp (Lech Leciejewicz) – s. 13
1. Wprowadzenie w problematykę – s. 13
2. Dzieje badań archeologicznych – s. 15
3. Metodyka prac eksploracyjnych – s. 22
4. Sposób ujęcia publikacji – s. 24

Źródła archeologiczne
Rozdział I. Grodzisko w Budzistowie. Badania w latach 1954-1958 (Lech Leciejewicz) – s. 31
1. Pierwotne ukształtowanie terenu – s. 31
2. Wykop I – s. 33
3. Wykop II – s. 81
4. Wykop III i R-5 – s. 101
Aneks. Monety z badań wykopaliskowych w Kołobrzegu (Stanisław Suchodolski) – s. 111
Rozdział II. Grodzisko w Budzistowie. Badania w 1997 roku (Marian Rębkowski) – s. 115
Rozdział III. Podgrodzie północne w Budzistowie. Badania w 1957 roku (Lech Leciejewicz) – s. 159
1. Wykop R-l – s. 159
2. Wykop R-2 – s. 165
3. Wykop R-3 – s. 167
4. Wykop R-4 – s. 168
Rozdział IV. Saliny na terenie dzisiejszego miasta. Badania w 1958 roku (Lech Leciejewicz) – s. 171

Studia
Rozdział V. Umocnienia i zabudowa wczesnośredniowiecznego Kołobrzegu (Lech Leciejewicz) – s. 179
Rozdział VI. Podstawy gospodarcze w świetle wykopalisk (Lech Leciejewicz) – s. 187
Rozdział VII. Chronologia ceramiki. Uwagi na podstawie zbioru uzyskanego w wykopie badanym w 1997 roku (Marian Rębkowski) – s. 199
1. Wstęp – s. 199
2. Analiza typologiczna ceramiki – s. 200
3. Przemiany chronologiczne – s. 210
Rozdział VIII. Obróbka skóry (Beata Wywrot-Wyszkowska, Teresa Radek) – s. 215
1. Wstęp – s. 215
2. Surowiec i materiał skórzany – s. 216
3. Obuwie – s. 220
4. Pozostałe wyroby ze skóry – s. 225
5. Ścinki – s. 228
6. Podsumowanie – s. 230
Aneks – s. 232
Rozdział IX. Gospodarka zwierzętami we wczesnomiejskim centrum osadniczym w Kołobrzegu Budzistowie w świetle nowych badań archeozoologicznych (Marzena Makowiecka, Daniel Makowiecki) – s. 241
1. Wstęp – s. 241
2. Kontekst archeologiczny i chronologiczny nowych materiałów. Cel opracowania – s. 243
3. Metody – s. 243
4. Wyniki – s. 244
5. Rozkład płci – s. 249
6. Obserwacje osteometryczne i wielkość zwierząt – s. 250
7. Ślady rzeźnictwa – s. 252
8. Obróbka kości i poroża – s. 258
9. Inne ślady pochodzenia antropogenicznego – s. 259
10. Zmiany anatomo-patologiczne – s. 259
11. Ocena kulturowa i gospodarcza – s. 261
12. Podsumowanie – s. 267
Aneks – s. 268
Rozdział X. Ptactwo ośrodka wczesnomiejskiego w Kołobrzegu Budzistowie i jego okolic (Daniel Makowiecki, Anne Birgitte Golfredsen) – s. 289
1. Wstęp – s. 289
2. Metody – s. 289
3. Wyniki – s. 290
4. Ocena kulturowa – s. 291
5. Ocena środowiska – s. 293
6. Wnioski – s. 294
Aneks – s. 295
Rozdział XI. Uwagi końcowe. Początki Kołobrzegu w świetle rozpoznania archeologicznego (Lech Leciejewicz, Marian Rębkowski) – s. 299

Wykaz skrótów – s. 318
Bibliografia – s. 319
Summary – s. 327
Indeks osób – s. 333
Indeks nazw geograficznych i etnicznych – s. 357
Spis ilustracji i rycin – s. 341

Tytuł: Kołobrzeg. Wczesne miasto nad Bałtykiem
Seria: Origines Polonorum, tom II
Redaktor: Lech Leciejewicz, Marian Rębkowski
Redaktor naukowy serii: Przemysław Urbańczyk
Opracowanie graficzne: Zenon Porada
Miejsce: Warszawa
Rok wydania: 2007
Język: polski, streszczenie w języku angielskim
Liczba stron: 348
Format: A4
Okładka: twarda
ISBN: 978-83-7436-055-5
Wydawca: Instytut Archeologii i Etnologii PAN, Fundacja na Rzecz Nauki Polskiej, Wydawnictwo Trio