Perun – gromowładny bóg – Michal Téra

Opis

Michal Téra „Perun – gromowładny bóg. Wstęp do dawnych wierzeń Słowian”

Celem książki jest usystematyzowanie dostępnej obecnie wiedzy na temat słowiańskiego boga Peruna, zaprezentowanie głównych źródeł, ważnych teorii oraz próba odnalezienia śladów kultu gromowładnego w ludowej kulturze narodów słowiańskich.

Spis treści

Od redakcji – 7
Wstęp – 9

Część I: Historia Peruna – 15
1. Ich bożki to srebro i złoto (O źródłach pisanych) – 16
1.1. Źródła staroruskie – 16
1.2. Źródła polskie – 42

2. ETYMOLOGIA – 52

3. KRWAWE CHRZCINY, RADUJ SIĘ, PERUNIE (Kult Peruna u Słowian środkowoeuropejskich i bałkańskich) – 62
3.1. Perun u Słowian bałkańskich – 62
3.2. Relacja Prokopiusza – 71
3.3. Perun a Słowianie środkowoeuropejscy – 78

4. NAM JEST ZGOŁA WSZYSTKO JEDNO, JAKIEGO DASZ BOGA (Perun na Rusi) – 100
4.1. Traktaty rusko-bizantyjskie: święty Błażej i Thor – 101
4.2. Miejsca ofiarne – 111
4.3. Posągi – 128
4.4. Bogowie z panteonu Włodzimierza – 138
4.5. Upadek Peruna – 156

Część II: Typologia Peruna – 169
5. KUZYNI (Wyobrażenia i przemiany indoeuropejskich gromowładców) – 170
5.1. Perkunas – najbliższy krewny – 170
5.2. Młot Thora, włócznia Marsa – 177
5.3. Od Gangesu do Dniepru: indoirańscy gromowładni – 198
5.4. Zeus: problemy synkretyzmu – 208

6. PRZED DĘBEM, ZA DĘBEM (Atrybuty słowiańskiego gromowładcy i ich miejsce w kulturze ludowej) – 224
6.1. Grom, błyskawica – 224
6.2. Broń – 230
6.3. Mocne to dębisko – 239

7. TRZY RECENZJE (Teorie o słowiańskim władcy piorunów w literaturze fachowej) – 259
7.1. „Trut niszczy smoka”: teoria „mitu podstawowego” V.V. Ivanova i V.N. Toporova – 259
7.2. „Wyskocz, boże!”: teoria Peruna jako bóstwa wegetatywnego (L.S. Klejn) – 273
7.3. „Śmiertelna niedzielo, gdzieś klucze podziała?”: teoria o synu Peruna – 289

8. ŚWIĘCI I BOHATEROWIE (Przemiany i ewolucja słowiańskiego bóstwa gromowładnego) – 303
8.1. Ognisty wóz Eliasza – 303
8.2 Junacy i bohaterowie – 327

9. REFLEKSJE (Hipotetyczna struktura panteonu słowiańskiego) – 351
Konkluzje – 368
Tezy końcowe. Charakterystyka Peruna – 372
Spis źródeł i bibliografia – 375

O autorze:
Michal Téra (ur. 1976) – pochodzi z Trutnova, miasteczka we wschodnich Czechach. Studiował w Pradze na Uniwersytecie Karola, gdzie uzyskał tytuł magistra historii (2003), i potem doktora filologii słowiańskiej (2007). Pracował w Akademii Nauk Republiki Czeskiej (Instytut Historyczny) i w Bibliotece Słowiańskiej w Pradze. Teraz działa na Uniwersytecie w Pardubicach (Wydział Filozoficzny, Instytut Kultury literackiej i Slawistyki), gdzie wykłada historię i kulturę narodów słowiańskich. Specjalizuje się w historii słowiańskiej we wczesnym średniowieczu, chrystianizacji Słowian i słowiańskiej kulturze archaicznej.

Autor: Michal Téra
Seria: Wszechnica Triglava V
Miejsce wydania: Szczecin
Rok wydania: 2024
Język: polski, tłumaczenie z czeskiego
Format: B5
Liczba stron: 390
Oprawa: miękka
ISBN: 978-83-62586-23-3
V tom „Wszechnica Triglava”
Wydawca: Wydawnictwo Triglav