O Sławiańszczyźnie przed chrześcijaństwem – Zorian Dołęga Chodakowski, Mikołaj Jarmakowski (opr.)

Opis

Zorian Dołęga Chodakowski „O Sławiańszczyźnie przed chrześcijaństwem”

Mikołaj Jarmakowski „O dziedzictwie idei Zoriana Dołęgi Chodakowskiego słów kilka”

W roku bieżącym przypada 200. rocznica śmierci Zoriana Dołęgi Chodakowskiego. Muzeum Mitologii Słowiańskiej podjęło starania upamiętnienia tej rocznicy poprzez uchwalenie przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej roku 2025 rokiem Jego imienia. Inicjatywa ta, mimo poparcia środowiska akademickiego, nie została zwieńczona sukcesem. Jest to niepowetowana strata nie tylko dla samej pamięci o osobie, co dla zauważenia i rozmowy o kulturze słowiańskiej w szerszej perspektywie. Ów piękny jubileusz stanowi odpowiednią okazję do zaprezentowania szerszemu gronu tej wyjątkowej osoby, jak też najważniejszego jej dzieła. Ukazania w szerszym kontekście życiorysu i działalności Zoriana Dołęgi Chodakowskiego, jak też omówienia percepcji jego dokonań podjął się Mikołaj Jarmakowski – doktorant w Szkole Doktorskiej Wydziału Historycznego Uniwersytetu Gdańskiego, etnolog, filolog-slawista. W swej pracy „O dziedzictwie idei Zoriana Dołęgi Chodakowskiego słów kilka” wnikliwie omówił niełatwe losy bohatera niniejszej publikacji. Dając historyczny obraz badań nad kulturą duchową Słowian, ukazał realia w jakich przyszło żyć i tworzyć badaczowi. Główny zakres rozprawy został poświęcony percepcji dorobku Chodakowskiego przez jemu współczesnych, jak i w dwa wieki po Jego śmierci. Podkreślenia wymaga ogromny wpływ Zoriana na epokę romantyzmu, ale też i żywotność jego idei do czasów obecnych.

Od Wydawcy

Spis treści

Od Wydawcy – s. 8
Słowo wstępne – Mikołaj Jarmakowski – s. 11
O Sławiańszczyźnie przed chrześcijaństwem – Zorian Dołęga Chodakowski – s. 14
O dziedzictwie idei Zoriana Dołęgi Chodakowskiego słów kilka – Mikołaj Jarmakowski – s. 29
Z kart życia, myśli i dorobku Zoriana Dołęgi Chodakowskiego – s. 29
Słowiańszczyzna i kultura ludu w myśli polskiej przed Chodakowskim – s. 44
Słowiańszczyzna i dziedzictwo ludu w myśli polskiej po Chodakowskim. Zarys do roku 1846 – s. 56
Zorian Dołęga Chodakowski i jego dzieło w perspektywie dwóch wieków badań nad dziejami
i kulturą Słowian – s. 76
Orzeł i dąb – s. 84
Bibliografia – s. 89

„Trzeba pójść i zniżyć się pod strzechę wieśniaka w różnych odległych stronach, trzeba śpieszyć na jego uczty, zabawy i różne przygody. Tam, w dymie wznoszącym się nad głowami, snują się jeszcze stare obrzędy, nucą się dawne śpiewy i wśród pląsów prostoty odzywają się imiona bogów zapomnianych.”

Zorian Dołęga Chodakowski (Adam Czarnocki) – urodził się 4 kwietnia 1784 roku w Podhajnej koło Nieświeża, zmarł 17 listopada 1825 roku. Jeden z pionierów badań nad dawną Słowiańszczyzną. Zapoczątkował systematyczne badania nad kulturą dawnych Słowian, łącząc prekursorskie studia etnograficzne nad polskimi, ukraińskimi, białoruskimi i rosyjskimi pieśniami obrzędowymi z badaniami archeologicznymi i językoznawczymi. Jego postulaty całościowych badań nad przechowywanymi przez lud wiejski „starożytnościami słowiańskimi” znalazły odzwierciedlenie w pracach najznakomitszych słowiańskich ludoznawców. Jako „czciciel słowiańskiej Zorzy” stał się inspiracją dla całego pokolenia polskich romantyków, do jego myśli odwoływali się Adam Mickiewicz i Juliusz Słowacki. Uznawany jest za pierwszego głosiciela odnowienia dawnego dziedzictwa Słowiańszczyzny przedchrześcijańskiej.

Mikołaj Jarmakowski – etnolog, filolog-slawista, doktorant w Szkole Doktorskiej Wydziału Historycznego Uniwersytetu Gdańskiego. W obszarze jego zainteresowań leży antropologia pierwotnych form i sposobów doświadczania, szczególnie mitu, magii i rytuału. W tym kontekście prowadzi badania nad ludową kosmologią i twórczością ustną Słowian i Bałtów oraz obrazem świata i człowieka w językach i tradycjach indoeuropejskich. Poza głównym obszarem badań zajmuje się miejscem i rolą dziedzictwa pradziejowego w słowiańskich i bałtyckich programach tożsamości narodowych.

Dane szczegółowe:

Autorzy: Zorian Dołęga Chodakowski, Mikołaj Jarmakowski
Data wydania: 2025
Data premiery: 26.04.2025
Język: polski
Liczba stron: 96
Format: B5
Okładka: miękka
Ilustracje: czarno-białe
Autor ilustracji: Maria Ługowska
ISBN: 978-83-966810-4-1
Wydawca: Imiona słowiańskie

Patronat:

Muzeum Mitologii Słowiańskiej
Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie
iSAP Słowiańska Agencja Prasowa