Bajka zwierzęca w tradycji ludowej i literackiej – Adrian Mianecki, Violetta Wróblewska (red.)

Opis

Adrian Mianecki, Violetta Wróblewska (red.) “Bajka zwierzęca w tradycji ludowej i literackiej”

“Bajka zwierzęca w tradycji ludowej i literackiej” to monograficzny zbiór artykułów poświęconych tytułowej konwencji i jej obecności w różnych kręgach kulturowych. Bajka zwierzęca jako forma opowieści o zwierzętach, bądź o zwierzętach i ludziach od dawna frapowała badaczy, czego dowodzą liczne prace monograficzne rozpatrujące poszczególne odmiany omawianego gatunku, np. bajkę ezopową. Większość rozważań naukowych odnosi się jednak do artystycznej odmiany bajki, a w nieznacznym stopniu obejmuje bajkę ludową, szczególnie w jej tradycyjnym obiegu z XIX i początku XX wieku. Niniejsza praca ma na celu przybliżenie tej marginalizowanej w refleksji badawczej formy folkloru, zarówno poprzez charakterystykę jej źródeł, prezentację stanu badań i opis samej konwencji, jak i realizujących ją wybranych tekstów wywodzących się z tradycji ustnej. Ponieważ ludowa bajka zwierzęca kształtowała się także pod wpływem bajek literackich, a jednocześnie sama na nie oddziaływała, w prezentowanym tomie znajdują się również artykuły omawiające tego typu relacje.
Całość składa się z trzech części prezentujących tematykę kulturowych kontekstów bajki zwierzęcej (część I), ukazujących bajkę zwierzęcą w tradycji ludowej (część II) oraz w tradycji literackiej (część III).

Spis treści

Wstęp /9
Część I. Kulturowe konteksty bajki zwierzęcej Piotr Kowalski, Na przykład: jaszczurka. Uwagi o historii zwierząt /13
Jolanta Ługowska, Człowiek i zwierzę w bajce zwierzęcej, magicznej oraz w legendach o życiu świętych /35
Swietłana Czerwonnaja, Zwierzęce motywy w islamskiej mitologii i ich odzwierciedlenie w literaturze i sztuce pięknej narodów muzułmańskich /49
Kinga Anna Gajda, Bajko/baśnioterapia. Przypadek „Brzydkiego Kaczątka” /63

Część II. Bajka zwierzęca w tradycji ludowej Adrian Mianecki, Z polskich studiów nad ludową bajką zwierzęcą /77
Violetta Wróblewska, Okrucieństwo w ludowej bajce zwierzęcej /87
Marta Wójcicka, Struktura tekstu bajki zwierzęcej /99
Katarzyna Smyk, Motyw drogi w ludowej bajce zwierzęcej, czyli o bajkowych skryptach drogi /113
Ewa Serafin, Figura gracza w bajce zwierzęcej /129
Olga Wachcińska, Sacrum w ludowej bajce zwierzęcej (zarys problematyki) /139
Tomasz Dalasiński, Komizm w ludowej bajce zwierzęcej (na wybranych przykładach) /151
Iwona Rzepnikowska, Niedźwiedź w rosyjskiej ludowej bajce zwierzęcej /167
Agnieszka Gołębiowska-Suchorska, Wesz – pasywny bohater bajek rosyjskich /179

Część III. Bajka zwierzęca w tradycji literackiej Zbigniew Chojnowski, Autorska mazurska bajka zwierzęca /193
Iwona Węgrzyn, Kocie bestiarium romantycznych gawęd szlacheckich /205
Mirosława Radowska-Lisak, Bajki zwierzęce Adolfa Dygasińskiego /219
Małgorzata Czapiga, Leśmianowski, „Czarny kozioł”: gry z magiczną symboliką /231
Elżbieta Kruszyńska, Jana Brzechwy bajki dla dzieci /245
Maria Jakitowicz, „Wilki gromniczne” Kazimiery Iłłakowiczówny w perspektywie legendy ludowej i bajki zwierzęcej /255
Katarzyna Wądolny-Tatar, Bajka Wiedemannowska (?) /265